Interview met Rosanne Zwart: ‘Voortdurend vanuit onderbouwing, niet vanuit wat ik denk’

Rosanne Zwart heeft sinds  1 september  een nieuwe  baan bij NRO (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek) alwaar zij verantwoordelijk is voor het beleidsgerichte onderzoek. Een interessante uitdaging voor Rosanne, een aderlating voor het project. Rosanne  was vanaf de start van het inductietraject betrokken bij het project. Als plaatsvervangend projectleider heeft zij samen met Ko Melief de toon gezet voor de invulling en opzet van het landelijk traject in de regio Utrecht. Als onderzoekscoördinator coördineerde zij het ICALT-onderzoek in de regio Utrecht, zat zij in het landelijk overleg en begeleidde zij flankerend onderzoek ten behoeve van de begeleiding van startende leraren. Coaches en schoolopleiders kennen Rosanne van de ICALT-observatietraining en coachingstraining.

In dit interview blikt zij terug op de uitgangspunten en ontwikkelingen van het Utrechtse inductietraject Een sterk begin.
 
Uitgaan van de goede dingen die er zijn en eigenaarschap bij de school leggen
Rosanne: “Voor het gehele project geldt dat het een uitdaging is om het landelijk format zodanig te hanteren en aan te passen dat het aansluit bij de wensen vanuit de regio. Een sterk begin gaat uit van de goede dingen die er al zijn op de scholen. Daarbij is het belangrijk  te luisteren naar individuele behoeften van scholen en te checken of dit voor meerdere scholen geldt. Zo heb ik me hardgemaakt voor de vertrouwelijkheid van de ICALT-data en heb ik meegewerkt aan een gebruiksvriendelijke app. Je kunt zeker zeggen dat er vanuit de school behoefte was aan wat er nu ligt. We hebben heel bewust niet gekozen voor het ontwikkelen van een blauwdruk die nooit helemaal zou passen op een school en waar de school zich geen eigenaar van voelt.”

Voortdurend vanuit onderbouwing, niet vanuit wat ik denk
“Het is belangrijk om eerst te kijken naar wat er is en wat nodig is en dan pas het aanbod te ontwikkelen. Voortdurend vanuit de onderbouwing en niet vanuit wat ik denk. De observatie- en coachingstraining is gebaseerd op de review die ik heb geschreven over kennis over effectieve professionalisering. Ook de resultaten van de flankerende onderzoeken van studenten die ik begeleidde, worden gebruikt bij de onderbouwing en inrichting van trainingen. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van de ICALT-resultaten in een coachgesprek en het combineren van ICALT en de VIL in coaching. De beschrijving van de kenmerken van het traject Lesson Study heeft geleid tot een effectieve facilitatorstraining voor Lesson Study. Het onderzoek naar begeleidingsbehoeften van starters in het derde jaar kunnen scholen gebruiken bij de invulling van hun begeleiding.”

Samenwerken en valideren
“In het landelijk overleg wordt bijvoorbeeld afgestemd welke onderzoeksdata de verschillende regionale inductietrajecten verzamelen ten behoeve van een effectieve ontwikkeling van de starter. Het is goed dat we landelijk samenwerken binnen Begeleiding Startende Leraren. We hebben steun aan hoe anderen het doen. Het is een extra validering van wat we doen. Mede door het BSL-traject werken scholen, hogescholen en universiteiten meer samen. Zij vormen samen een innovatiewerkplaats die hopelijk ook na de projectfase bestendigd blijft.”

Altijd geloofd in de methodische aanpak
“Hoewel werving niet mijn favoriete bezigheid was, heb ik altijd geloofd in onze structurele en systematisch/methodische aanpak. Systematisch coachen werkt echt! Starters vinden het daarbij ook prettig als je regelmatig gericht komt kijken en hen niet laat zwemmen. We zien dat steeds meer scholen het ICALT-instrument gebruiken voor observatie en het een plek geven in de coaching. Het is een belangrijke opbrengst die zeker om doorontwikkeling vraagt.”

Verdieping kost tijd
“Een goede operationalisering van alle thema’s kost tijd. Vooral als we het niveau van praktische activiteiten willen overstijgen en de diepte in willen gaan naar het waarom en waartoe. Over deze vragen gaan de socratische gesprekken met schoolleiders die vanuit Een sterk begin zijn gepland.“

Verlengde lerarenopleiding
“De lerarenopleiding is in feite te kort. Een deel van de lerarenopleiding kan misschien in het inductietraject ingebed worden.  De certificering kan dan verlengd worden. Bij startbekwaamheid kan een instroombevoegdheid gegeven worden waarna in het inductietraject de starter officiële certificaten kan halen die samen leiden naar officiële leraarsbevoegdheid. Daarbij kun je kijken wat je van het inductietraject kunt gebruiken.”

Ik heb erg veel vertrouwen in het project. In alle geledingen is veel enthousiasme en betrokkenheid. Prachtig om te zien.
 
Rosanne, heel veel dank voor de prettige samenwerking, en voor  je verantwoorde bijdragen en gefundeerde beslissingen. We hebben veel van je geleerd.

 
Monique van de Laarschot